ماندن یا برگشتن؟

[Babak]

دقیقا همینطوره، تنها مساله ای که اینجا مطرحه هدف از برگشتن یا ماندن در خارج هست و بعد از اینکه مشخص کردیم که چه هدفی رو در زندگی دنبال می کنیم، می تونیم تصمیم بگیریم. در اینراه هم باید از تجربیات دیگران استفاده کنیم نه اینکه بگذاریم حرف مردم بر روی تصمیم ما اثر گذار باشه. چون مثلا برگشتن در نظر خیلی ها یک حماقت هست پس اصلا نباید حرفش رو بزنیم یا برعکس.

در ضمن اکثرماها اونور ارتباط چندانی با داخل کشور نداریم که بیشتر ارتباط هم ارتباط با دوستان و خانواده هست. و خبرهامون در مورد مسایل اقتصادی، اجتماعی و علمی از طریق خبرگذاری های فعال است. و چون اکثر این خبرگذاری ها به نوعی دید سیاسی دارند و خبرها رو طوری که دوست دارند تغییر می دهند. در نتیجه تصویر ذهنی ساخته شده بعد از 4 سال مقدار زیادی با واقعیت جامعه ایران متفاوت هست. این مورد بیشتر برای دوستانی که در آمریکا ( به دلیل مشکلات ویزا) تحصیل می کنند صادق هست چون ممکن هست در طول 6 سال یکی دوبار از ایران دیدار کرده باشند که این مقدار نمی تونه کافی باشه.

به هر حال وجود همین تاپیک ، بحث و اشتراک گذاری و گسترده کردن دید واقعی از داخل ایران می تونه برای تصمیم گیری آینده مفید باشه.

به نظر من برگشتن به ایران به هیچ وجه حماقت نیست و خیلی از افراد به خاطر مسائل خانوادگی یا موقعیت‌های کاری بهتر به ایران برمی‌گردند. به همین خاطر کاملا موافقم که کسانی که هر دو محیط رو دیدند تجربیات خودشون رو در اختیار سایرین بذارن تا بقیه بهتر بتونند در این زمینه تصمیم بگیرند.


من قبل از خارج شدن از ایران حدود ۵ سالی در ایران کار کردم و الان هم حدود سه سالی هست که در امریکا مشغول به کارم. اگر بخوام در مورد تجربیات خودم بگم، باید بگم که اگر کسی بخواد کارمند باشه و خودش تمایلی به ایجاد شرکت نداشته باشه، امریکا شرایط خوبی نسبت به ایران داره. حقوق افراد تحصیل کرده برای یک زندگی مرفه کافیه و امنیت شغلی هم برای رشته‌های فنی عموما بد نیست و افراد تحصیل کرده حتی در صورت از دست دادن شغل به مدت طولانی بیکار نمی‌مونند. اما بالا رفتن در سطوح مدیریتی شرکت‌های بزرگ برای خارجی‌ها مشکله. البته نه این که کسی رو صرفا به خاطر این که امریکایی نیست، به این سطوح راه ندن، بلکه قضیه خیلی ساده است: کسی که در امریکا بزرگ نشده و با فرهنگ و شرایط این کشور کاملا آشنا نیست و زبان مادریش انگلیسی نیست، معمولا در سطوح بالای مدیریتی نمی‌تونه خیلی خوب عمل کنه و نماینده خیلی خوبی برای شرکت نخواهد بود. البته این رو بگم که منظور من از سطوح بالای مدیریتی چیزی مثل مدیر عامل (CEO) یا مدیر فنی (CTO) شرکت‌های بزرگ هست، و گرنه مدیریت تیم‌های مهندسی کاملا ممکنه و خیلی از خارجی‌ها رو در این سطوح می‌شه دید.

برای افرادی که خودشون مایلند شرکت خودشون رو داشته باشند، به نظر من ایران امکان موفقیت بیشتره، چون در امریکا رقابت بسیار بالاست و احتمال موفق شدن شرکت‌ها در امریکا بسیار پایینه. تا اونجا که من اطلاع دارم، کمتر از یک درصد شرکت‌های تازه تاسیس در رشته کامپیوتر به شرکت‌های موفقی تبدیل می‌شن، کمتر از ۱۰درصد این شرکت‌ها در مراحل اولیه توسط شرکت‌های بزرگ خریداری می‌شن و بقیه به جایی نمی‌رسند. از طرف دیگه مقیاس موفقیت در ایران و امریکا بسیار متفاوته. شرکتی که در امریکا شرکت موفق به حساب میاد ممکنه صدها برابر یک شرکت موفق ایرانی درآمد داشته باشه. مشکل دیگه‌ای که من در ایران باهاش زیاد برخورد داشتم، شرایط بسیار متزلزل و ناپایداره. این شرایط هم در زمینه وضع قوانین و مقررات و هم در زمینه اقتصادی شرکت‌ها رو تحت تاثیر قرار می‌ده. متاسفانه وضع قوانین یک شبه و بدون برنامه‌ریزی کافی شرکت‌های خصوصی رو به شدت تحت تاثیر قرار می‌ده. شرایط اقتصادی کل کشور مزید بر علت هست و در ماه‌های اخیر یکی از این شرایط رو تجربه کردیم و متاسفانه این مساله محدود به همین یک مورد نیست و اگر به چند دهه اخیر نگاه کنیم، هر چند سال یک بار اوضاع کم و بیش مشابهی وجود داشته. رقابت دولتی یکی دیگه از این مشکلات مهم هست. گاهی اوقات متاسفانه خود دولت یا ارگان‌های وابسته به دولت به عنوان رقیب در برخی از زمینه‌های کاری وارد رقابت می‌شن و کار رو برای بخش خصوصی بسیار مشکل می‌کنند. نمونه‌اش رو در سال‌های اخیر در مورد شرکت‌های اینترنتی دیده‌ایم.

این‌ها برخی از مواردی بود که به ذهن من رسید و امیدوارم که کمک کنه تا افراد دید بازتری نسبت به محیط‌های کاری داشته باشند.