نکته هایی از زبان سوئدی

[ForeverBlue]

نکته 10

برای توصیف کردن اینکه شخصی یا چیزی چگونه به نظر میرسد از ser ....ut استفاده میکنیم:

fel: Hon ser ut vacker och söt.
rätt: Hon ser vacker och söt ut.

[ForeverBlue]

نکته 11

در زبان انگلیسی عبارت زیر را در نظر بگیرید:

One must not lie.

در عبارت فوق، one  به معنی انسان به طور کلی است (انسان نباید دروغ بگوید)

در زبان سوئدی برای به کار بردن مشابه این عبارت، از man به عنوان subject (فاعل) و از en به عنوان object (مفعول) استفاده میکنیم:

Man får inte ljuga.

مثلا در دو عبارت زیر، عبارت اول برای اول شخص مفرد و عبارت دوم به صورت کلی برای همه انسانها به کار رفته است

Om jag inte litar på sin partner, kan det göra mig svartsjuk. 
Om man inte litar på sin partner, kan det göra en svartsjuk. 

[ForeverBlue]

نکته 12
در زبان سوئدی (و تا حدودی در آلمانی)، مفاهیم زمانها به آن شکل که در انگلیسی به صورت تفکیک شده به کار میروند، وجود ندارند و عمدتا با قیدهای زمان مفهوم جمله مشخص میشود. مثلا در این زبانها عمدتا چیزی به اسم حالت استمراری وجود ندارد و استمراری بودن یک عمل در صورت لزوم با قید زمان نشان داده میشود.

He is going. ==> Han går.
He goes. ==> Han går.

این موضوع در خصوص زمان آینده نیز وجود دارد. مثلا در سوئدی، برای نشان دادن زمان آینده میتوانیم از عبارت ska به معنی "خواستن انجام  دادن کاری" یا "تمایل به انجام دادن کاری در آینده" استفاده میکنیم. میتوانیم هم همان جمله زمان حال را صرفا با یک قید زمان آینده به کار ببریم. مثلا میخواهیم بگوییم آن آقا فردا رانندگی خواهد کرد:

He will  drive tomorrow ==> Han ska köra i morgon.  || Han kör i morgon.
 

[ForeverBlue]

نکته 13

این نکته باید در ابتدا آورده میشد و یکی از بنیادی ترین اصول زبان سوئدی را شرح میدهد. کلا در زبان سوئدی اسامی دارای حروف تعریف en یا ett هستند. این موضوع هیچ ربطی به جنسیت و سایر موارد ندارد (مثلا اینگونه نیست که به فرض اسامی مونث ett باشد و اسامی مونث en).

en stol ==> a chair
ett bord ==> a table

یکی از نکات منحصر به فرد دیگر در زمینه زبان سوئدی، در حالت معرفه (bestämd form)، این کلمات به شکل زیر تغییر میکنند:

stolen ==> the chair
bordet ==> the table

بنابراین کلماتی مانند borden  و stolet اصلا وجود خارجی ندارند!

همانطور که گفته شد، این که یک اسم دارای حرف تعریف en یا ett باشد هیچ قاعده مشخصی ندارد و باید آنها از طریق مطالعه و شنیدن و ... یادگرفت. اما برخی راهنمایی های هست که میتواند تا حدودی به ما کمک کند:
1) 75% اسامی en  و 25% اسامی ett هستند

2) اسامی زیر عموما دارای حرف تعریف  en هستند:
اسامی که مربوط به انسان میباشند(جنسیت، شغل، تحصیلات، سمت و ...) 
​اسامی بیشتر حیوانات ( en hund,en katt,en myra,en gris, en ko)
عموم اسامی مربوط به جشن ها و مراسم و .. ( en fest, en jul , en födelsedag)
کلیه اسامی مختوم به dom,are,ion,het,ad   مانند ( en station,en nyhet, en sjukdom, en våning, en högtalare )

2) اسامی زیر عموما دارای حرف تعریف  ett هستند:
 عموم اسامی خوراکی ها و موارد مربوط به آن ( ett kaffe, ett vatten , ett bord )

[ForeverBlue]

نکته 14

تفاوت Var و Vart

Var ==> کجا
Vart ==> به سوی کجا

Var är skolan? ==> Where is the school? ==> مدرسه کجاست؟
Vart ska du gå? ==> Where do you want to go? ==> به سوی کجا میخواهی بروی؟

[ForeverBlue]

نکته 15

تفاوت någon و Ingen

1) någon, något, några به معنی: تعدادی، چیزی، چند تایی، Something, anything

Det finns inte någon sak där. ==> There is not any thing there.
Det finns något som kallas "frihet". ==> There is something called "freedom."
Det finns några böcker där. ==> There are some books there.

Har du någon läxa till i morgon? ==> Do you have any homework for tomorrow?
Vill du ha något att dricka? ==> Would you like something to drink?
Finns det något mer? ==>  Is there anything more?
 

2) Ingen, Inget, Inga   به معنی: هیچ چیز

Vi har inget smör, så vi kan inte baka kakor. ==> We have no butter, so we can not bake cookies.
Det finns inga biljetter kvar ==> There are no tickets left

[ForeverBlue]

نکته 16

یکی از اشتباهات بسیار رایج، زمانی است که در مورد وجود داشتن یا نداشتن موضوعی بحث میکنیم. 
مثلا میخواهیم بگوییم: "روی میز، کتابی وجود ندارد"، "آنجا یک لیوان هست" و ...

در این حالت برخی از فعل är به حالت منفی استفاده میکنند:

Det är inte någon boken på bordet.

به لحاظ گرامر این جمله غلط نیست ولی جمله جالبی نیست! بهتر است اینگونه بگوییم:

Det finns inte någon bok på bordet.

میتوان این مورد را به زبان فارسی و تفاوت "است" و "هست" تشبیه کرد.
مثلا در فارسی میگوییم: در پارکینگ یک ماشین هست. (و کمتر پیش می آید بگوییم: در پارکینگ یک ماشین است)

[ForeverBlue]

نکته 17
فعل در زبان سوئدی

برای یادگرفتن زمانهای مختلف فعل در زبان سوئدی چند راه مختلف وجود دارد که معمولا گیچ کننده هستند!
ساده ترین راه یاد گرفتن نحوه صرف فعل ها در زمانهای مختلف استفاده از حالت امری یا imperative بعنوان حالت پایه است.

فعل ها در زبان سوئدی به 4 گروه تقسیم میشوند:

---

گروه 1) فعل‌هایی که حالت امری آنها به حرف a ختم میشوند. مانند: parata, lyssna, arbeta

حال (presence) این افعال: به آخر حالت امری، عبارت r اضافه میشود: paratar, lyssnar,arbetar
گذشته (preteritum) این افعال: به آخر حالت امری، عبارت de اضافه میشود: paratade, lyssnade,arbetade
کامل (supinum) این  افعال: به آخر حالت امری، عبارت t اضافه میشود: paratat, lyssnat,arbetat

---

گروه 2) افعالی که حالت امری آنها به حروف بی صدا ختم میشود. این گروه به دو زیر گروه دیگر تقسیم میشود:

گروه  2a) فعل‌هایی که حالت امری آنها به حروف غیرصدادار به جز s,k,p,t ختم میشوند. مانند: ring ,väg
حال (presence) این افعال: به آخر حالت امری، عبارت er اضافه میشود: ringer ,väger
گذشته (preteritum) این افعال: به آخر حالت امری، عبارت de اضافه میشود: ringde, vägde
کامل (supinum) این  افعال: به آخر حالت امری، عبارت t اضافه میشود: ringt, vägt

گروه  2b) فعل‌هایی که حالت امری آنها به s,k,p,t ختم میشود. مانند köp, sök
حال (presence) این افعال: به آخر حالت امری، عبارت er اضافه میشود: köper, söker
گذشته (preteritum) این افعال: به آخر حالت امری، عبارت te اضافه میشود: köpte, sökte
کامل (supinum) این  افعال: به آخر حالت امری، عبارت t اضافه میشود: sökt, köpt

​

---

گروه 3) فعل‌هایی که حالت امری آنها به حروف صدادار غیر a ختم میشود. مانند: bo,sy

حال (presence) این افعال: به آخر حالت امری، عبارت r اضافه میشود: bor, syr 
گذشته (preteritum) این افعال: به آخر حالت امری، عبارت dde یا te اضافه میشود: bodde, sydde
کامل (supinum) این  افعال: به آخر حالت امری، عبارت t اضافه میشود: bott, sytt
​

---

گروه 4) افعال بی قاعده
این افعال همانطوری که از اسم شان برمی آید، هیچ قاعده بخصوصی ندارند. 
مثلا حالت امری gå
حال: går
گذشته: gick
کامل: gått

---

این دسته بندی، پایه ای ترین دسته بندی افعال است و برای تبدیل زمانها از این دسته بندی استفاده میشود.
 

[ForeverBlue]

نکته 18

یکی دیگر از موارد گیچ کننده در زبان سوئدی، نحوه به کار بردن صفتها (adjektiv) در شرایط مختلف است. برخلاف زبان انگلیسی (و مشابه زبان آلمانی)، در زبان سوئدی صفتها نیز به نوعی صرف میشوند! یعنی بسته به نوع subjekt  و حالت ملکی و مفرد و جمع بودن و .... حالتهای مختلفی به خود میگیرند.
در اینجا سعی میکنم این موارد را به شکل ساده  و دسته بندی شده توضیح دهم.

به طور کلی، هر صفت در زبان سوئدی 3 حالت دارد. 
1) برای کلمات en: مثل   en fin bok
2) برای کلمات ett: مثل ett fint bord
3) برای حالت جمع: مثل många fina blommor

یعنی برای صفت "خوب بودن"، در شرایط مختلف یکی از کلمات fin, fint, fina را باید به کار ببریم.

نکته مهم:
فقط و فقط در حالتی که بخواهیم به یک subjekt که حالت نکره (obestämd) دارد اشاره کنیم، مانند مثال بالا عمل میکنیم و از fint , fin استفاده میکنیم. در سایر حالتهای ممکن همواره از حالت جمع (در اینجا fina) استفاده میشود.

دسته بندی های مختلف و مقایسه آنها را در تصویر زیر میبینید:

دسته 1:حالت obestämd (نکره)
دسته 2: حالت bestämd (معرفه)
دسته 3: حالت ملکی

نکته بسیار مهم:
همانطور که میبینید، در دسته سوم اسامی علیرغم آنکه قاعدتا bestämd هستند (چون در مورد چیزی که میدانیم صحبت میکنیم) ولی باید بعد از صفت به صورت obestämd به کار روند.



 

[ForeverBlue]

نکته 19

این نکته را به یاد داشته باشیم که پس از آوردن فعل، صفتها به صورت اولیه خود (حالت اول) به کار میروند. به کاربرد صفت skön پس از فعل är در مثالهای زیر دفت کنید: